طی سه ماه پاییز 1397 و در سومین فصل از این سال نیز کماکان و طبق روال گذشته بیشترین سهم از سرکوب جمهوری اسلامی و نقض حقوق بشر در تمامی زمینههای سیاسی، مدنی، اجتماعی و اقتصادی به کردستان ایران رسید.
براساس اطلاعات ثبت شده توسط نهاد حقوق بشر کردستان ایران، طی مدت سه ماه پاییز 97 بیش از 386 مورد خشن از نقض حقوق بشر در کردستان بە ثبت رسیدە است.
در خلال این سه ماه 70 کولبر و کاسبکار مناطق مرزی کردستان قربانی سیاست عدم توسعە سیستماتیک کردستان به لحاظ اقتصادی و رفتار دشمنمأبانهی جمهوری اسلامی ایران نسبت به ملت کرد، شدهاند. از این 70 قربانی 23 تن از آنان کشته و 47 تن دیگر نیز زخمی شدهاند. از 23 کولبری که کشته شدهاند، 16 تن از آنان در نتیجهی شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران کشتە شدە و، 3 تن دیگر از آنان نیز در پی تعقیب و گریز نیروهای مسلح و متعاقبأ بهدلیل سقوط از ارتفاع و یا چپ شدن اتومبیلشان جان باختەاند، همچنین 7 کولبر دیگر نیز بهسبب گرفتارشدن در برف و بهمن و در اثر سرمازدگی جان خود را از دست دادهاند. از آن 47 کولبر زخمی شدە نیز 43 تن از آنان با شلیک مستقیم نیروهای مرزی جمهوری اسلامی زخمی گشته و 4 کولبر دیگر نیز بهدلیل تعقیب و گریز نیروهای مسلح و نهایتأ سقوط از ارتفاعات مجروح شدهاند.
کشته و زخمی شدن 70 کولبر و کاسبکار کرد در فصل پاییز امسال در حالی است که در سه ماه تابستان هم 64 کولبر و در سه ماههی بهار نیز 41 تن از آنان در مناطق مرزی کردستان کشته و زخمی شده بودند؛ این آمار نشانگر این است که شمار قربانیان کشتار جمهوری اسلامی در این فصل نسبت به دو فصل گذشته به طرز چشمگیری روند تصاعدی داشتە است. همچنین در نتیجهی دو مورد حملهی مسلحانهی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی به شهروندان در شهرستان پیرانشهر و همچنین در محور جادهی بوکان-مهاباد یک تن کشته و سه تن دیگر زخمی شدهاند.
در همین مدت سه ماهه 201 تن از شهروندان عادی و فعالان مدنی و سیاسی از سوی نهادهای امنیتی به اتهام فعالیت سیاسی و امنیتی علیه جمهوری اسلامی و منافع این رژیم بازداشت شدهاند. شماری از آنان پس از بازجویی نهادهای امنیتی با قید وثیقه تا هنگام برگزاری دادگاه بەطور موقت آزاد شده و 66 تن از آنان به 2 ماه تا 15 سال (در مجموع 1786 ماه) حبس محکوم شدهاند. بازداشت 201 تن و صدور حکم 66 تن از آنان در مدت سه ماههی پاییز امسال در حالی است که طی سه ماههی تابستان 106 تن و در سه ماههی نخست امسال نیز 103 تن به اتهام فعالیت سیاسی و امنیتی بازداشت شده بودند، آمار و ارقام مذکور نشانگر آن است از شروع سال جدید تاکنون روز به روز فضای امنیتی و سرکوب در کردستان بیشتر گشتهاست. همچنین سه زندانی کرد در زندانهای کرج، ایلام و همدان زیر شکنجه جان باختە و یک زندانی نیز با تصمیم قوهی قضائیه محکوم به قطع هر دو دست از ناحیهی مچ، گشتهاست.
همچنین طی سه ماه اخیر حداقل 9 زندانی کرد که به اتهام قتل عمد و قاچاق مواد مخدر محکوم به اعدام شده بودند، در زندانهای ارومیه، سنندج و زنجان احکامشان اجرا و اعدام شدهاند. همچنین دادگاه عالی کشور حکم اعدام یک زندانی سیاسی کرد اهل اشنویه را تائید کرد و نیز یک نوجوان از شهرستان سقز محکوم به اعدام شدهاست.
طی سه ماه پاییز انفجار مینهای خنثی نشده در کردستان نیز بیش از 18 قربانی گرفتە که مرکز حقوق بشر کردستان هویت 12 تن از آنان را ثبت کردهاست. از این 12 تن قربانی انفجار مین که نام و هویتشان به ثبت رسیدهاست، 2 تن از آنان جان خود را از دست داده و 10 تن دیگر نیز زخمی شدهاند.
طی همین مدت بیش از 19 کارگر کرد در شهرهای کردستان و نیز سایر شهرها و مناطق ایران قربانی حوادث کار گشتهاند که هویت 8 تن از آنان از سوی مرکز حقوق بشر کردستان به ثبت رسیده است. این 8 تن به دلایل مختلفی از جمله سقوط از ارتفاع، برق گرفتگی و خفگی جان خود را از دست دادهاند.
آمار خودکشیها نیز در کردستان بهعلت گسترش افسردگی و بحران اقتصادی و بیکاری و همچنین؛ بیتوجهی دستگاههای دولتی و حکومتی طی این سه ماههی اخیر چشمگیر بوده است. طی مدت سه ماههی پاییز حداقل 56 تن در کردستان با اقدام بە خودکشی به زندگی خود پایان دادهاند که مرکز حقوق بشر کردستان هویت 39 تن از آنان را بهطور آشکار به ثبت رسانده است.
آمار و اطلاعاتی که مرکز حقوق بشر کردستان در خصوص نقض حقوق بشر در این بخش از ایران اعلام کرده است صرفأ آن دست از اخبار و اطلاعاتی را شامل میشود که بهطور آشکارا رسانهای شدهاند و توسط منابع موثق بدان پرداختە شده است، وگرنە این مرکز بر این باور است که آمار درست و موارد دقیق نقض حقوق بشر در کردستان توسط جمهوری اسلامی بسیار بیش از آن چیزی است که نشان داده میشود.
نمودار نقض حقوق بشر در کردستان طی سه ماههی پاییز سال 1397 خورشیدی در فرمت pdf به شرح ذیل است: